De hoogste kiesfunctionaris van Canada zegt dat het tijd is om de regels voor kandidaatstelling te herzien, nadat een massale stemming voor de tweede keer dit jaar vertraging opliep bij de bekendmaking van de uitslagen van tussentijdse verkiezingen.
Op de stembiljetten voor de tussentijdse verkiezingen van maandag in het kiesdistrict LaSalle-Émard-Verdun in Montreal stonden de namen van 91 kandidaten.
Er moesten speciale stembiljetten van bijna een meter lang worden gedrukt om alle namen te kunnen verwerken. De te grote stembiljetten zorgden voor vertragingen bij het tellen van de stemmen en een definitieve uitslag werd pas na 02:45 uur ET dinsdag bekendgemaakt.
De lange stemming zorgde ook voor problemen voor kiezers vanwege de toegankelijkheid, vertelde Stéphane Perrault, hoofd van Elections Canada, dinsdag aan een commissie van senatoren.
“Deze situatie begint toegankelijkheidsproblemen op te leveren voor kiezers die blind zijn of andere toegankelijkheidsproblemen hebben. En dus denk ik dat we naar de regels moeten kijken,” zei Perrault in het Frans.
LaSalle-Émard-Verdun was de tweede tussentijdse verkiezing dit jaar met een zeer lange stemming. Stembiljetten voor de tussentijdse verkiezing van Toronto-St. Paul in juni vermeldden 84 kandidaten; de definitieve uitslagen van die wedstrijd werden pas om 4:30 uur ET de volgende dag vrijgegeven.
De meeste kandidaten in LaSalle-Émard-Verdun en Toronto-St. Paul’s waren verbonden aan een belangenbehartigingsgroep voor kieshervorming, genaamd de Longest Ballot Committee. De groep wil een burgervergadering belast met kieshervorming en zegt dat politieke partijen te terughoudend zijn om de regering representatiever te maken voor het electoraat.
“We kunnen zonder twijfel zeggen dat onze campagne een succes was, omdat we zoveel plezier hadden en belangrijke gesprekken over onze gedeelde democratie op gang brachten”, aldus de organisatoren van de groep dinsdag in een verklaring.
Verkiezingsregels vereisten vroeger dat kandidaten een storting van $ 1.000 deden om mee te kunnen doen. Die vereiste was in 2017 als ongrondwettelijk verworpen toen een rechter oordeelde dat het artikel 3 van het Canadese Handvest van Rechten en Vrijheden schond. Dat artikel garandeert het recht van een individu om zich kandidaat te stellen voor een functie en deel te nemen aan verkiezingen.
Donald Bourgeois, advocaat en auteur van het boek Verkiezingswet in Canada, zei dat er een juridisch argument voor de rechter zou kunnen worden aangevoerd om de borgvereiste opnieuw in te voeren, gezien de recente campagnes met een lange stembusgang.
“Het doel (van de pleitbezorgers) is niet om gekozen te worden. Het doel is om het verkiezingsproces te veranderen,” vertelde Bourgeois aan CBC News.
Een aantal provinciale rechtsgebieden hanteert nog steeds een aanbetalingsvereiste voor kandidaten.
Hoewel Perrault dinsdag zei dat het afschaffen van de $1.000-eis een “goede zaak” was, opperde hij dat er andere regels zijn die strenger zouden kunnen zijn, met name wat betreft handtekeningen en officiële agenten.
Om mee te kunnen doen aan een federale verkiezing of tussentijdse verkiezing, moet een kandidaat minstens 100 handtekeningen verzamelen van kiezers die in de kieskring wonen waarin hij wil meedoen. Een kandidaat moet ook een “officiële agent” aanwijzen die als vertegenwoordiger optreedt en de campagnefinanciën beheert. Alle kandidaten met de langste stemperiode hadden dezelfde officiële agent.
Toen hem werd gevraagd naar de suggesties van Perrault, zei Bourgeois dat administratieve wijzigingen in handtekeningen en officiële agenten “een paar mensen zouden kunnen vertragen.” Hij zei dat er nog steeds manieren kunnen zijn voor vastberaden voorstanders om hun naam op het stembiljet te krijgen.
“Ik denk niet dat het effectief zou zijn. Maar de chief electoral officer kent zijn vak veel beter dan ik,” zei hij.
Perrault zei dat hij van plan is om een aantal van deze kwesties aan te kaarten bij het Lagerhuis, terwijl het wetsvoorstel C-65 bestudeert, dat wijzigingen in de Kieswet zou aanbrengen. Dat wetsvoorstel is in juni in tweede lezing in het Lagerhuis aangenomen en zal worden bestudeerd door de commissie voor procedures van het Lagerhuis.
Kandidaten die verbonden zijn aan het Longest Ballot Committee kregen samen iets meer dan 1.100 stemmen in LaSalle-Émard-Verdun. Het verschil tussen de winnaar en de nummer drie was iets meer dan 600 stemmen.
Twee van de kandidaten met de langste stemronde kregen nul stemmen, waardoor ze pas de tweede en derde kandidaten in de federale kiesgeschiedenis zijn die er niet in slagen om een enkele stem te winnen in een betwiste kieskring.
