Toen Rizk Tafesh op 21 juni zijn linkerbeen verloor bij een Israëlische luchtaanval, dacht hij dat hij nooit meer op beide benen zou kunnen staan. Dat veranderde op dinsdag, toen hij een prothese kreeg.
Tafesh bevond zich in het noordwesten van Rafah, in de zuidelijke Gazastrook, toen de luchtaanval plaatsvond.
“Ik verloor mijn been, ik verloor mijn hoop en mijn leven. Alles verdween toen ik mijn been verloor,” vertelde Tafesh aan CBC News.
“Ik heb veel geleden. Hoe kan ik geld uitgeven aan mijn kind, hoe kan ik werken? Hoe kan ik verhuizen?”
Tafesh is een van de duizenden mensen in Gaza die gedwongen zijn amputaties te ondergaan vanwege de voortdurende oorlog tussen Israël en Hamas. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zei in een recent rapport dat minstens een kwart, of 22.500 van de gewonden in Gaza sinds oktober, levensveranderende verwondingen hebben opgelopen waarvoor nog jaren revalidatie nodig zal zijn.
Dinsdag heeft een team van vier artsen in het Jordaanse veldhospitaal in Khan Yunis in het zuiden van Gaza de patiënten één voor één behandeld en hen protheses aangemeten.
Tafesh, die een amputatie boven de knie onderging, zegt dat hij niet wist dat hij met een tweede been zou vertrekken.
Rizk Tafesh, een man met een amputatie boven de knie, kreeg op 17 september in het Jordaanse veldhospitaal in Khan Younis in het zuiden van de Gazastrook een nieuwe prothese aangemeten. Een team van vier artsen kwam dinsdag de stad binnen om patiënten met een amputatie die gewond zijn geraakt in de oorlog tussen Israël en Hamas te helpen met het aanmeten van prothesen.
“Ik dacht dat ik nooit meer zo goed zou kunnen staan”, zei hij.
“Mijn ziel keerde met deze prothese terug naar dit leven.”
Toen hij ten westen van Khan Younis terugkeerde om zijn 10 maanden oude zoon en vrouw te bezoeken, zei hij dat zijn familie geschokt was toen ze zagen dat hij uit de auto stapte en zelfstandig opstond.
“Ik kan hem vasthouden en met hem lopen”, zei Tafesh over zijn zoon.
Zijn vrouw Rania zegt dat het een bijzondere dag was voor de familie.
“Godzijdank was het vandaag een vreugdevol moment en een onbeschrijfelijk gevoel dat hij nu kon staan en lopen”, zei ze.
“Ik was zo blij dat ik de dag dat hij gewond raakte en de dagen die daarna kwamen, vergat.”
Dr. Abdullah Al-Humaida, een prothesespecialist, is een van de vier artsen die dinsdag naar Gaza reisden om protheses te verstrekken en aan te passen aan de slachtoffers van de oorlog.
Volgens Al-Humaida duurt het een tot twee uur om een prothese aan te brengen en de patiënt ermee te laten rondbewegen om het nieuwe, uitgebreide lichaamsdeel te voelen.
“We hopen dat we kunnen blijven totdat alle patiënten in Gaza protheses hebben,” zei Al-Humaida. “Ik hoop dat we samen kunnen blijven en er voor elkaar kunnen zijn.”
Werken met wat ze hebben
Hij zei dat hij hoopt zoveel mogelijk patiënten van protheses te voorzien.
Momenteel leveren de specialisten alleen protheses aan volwassenen, maar hij hoopt dat ze in de toekomst meer patiënten kunnen helpen.
“We doen wat we kunnen en we bidden dat we in de toekomst iets veel beters krijgen”, aldus Al-Humaida.
“Nu gaan we (werken) met wat we hebben.”
Taha Afana kreeg dinsdag in het ziekenhuis ook een prothese.
Afana bevond zich op de markt van het vluchtelingenkamp Jabalia toen het kamp werd getroffen door een luchtaanval.
“Ik ben mijn hele been kwijt. Vroeger bewoog ik, werkte ik. Nu kan ik nauwelijks lopen, bewegen of naar beneden gaan,” zei Afana.
“Het is mijn been, dus het heeft me veel gekost. Als ik loop, is het moeilijk. Als ik zit, is het moeilijk. Als ik slaap, is het moeilijk.”
‘Ik wil gewoon rennen’
Nu Afana een nieuwe beenprothese heeft gekregen, wil hij alleen nog maar rennen.
“Ik wil gewoon rennen. Ik wil gewoon rennen en lopen zoals ik vroeger deed. Dat is wat ik wil,” zei Afana. “Ik wou dat ik in de natuur kon rennen, mijn zoon kon vasthouden, mezelf kon vasthouden.”
A recente WHO analyse van verwondingen als gevolg van de oorlog tussen Israël en Hamas, sinds het begin op 7 oktober en juli, bleek dat ernstige verwondingen aan ledematen, geschat op 13.000 tot 17.000, de belangrijkste soorten verwondingen zijn die revalidatie vereisen.
De oorlog begon na een door Hamas geleide aanval op zuidelijk Israël, waarbij 1.200 mensen omkwamen en 250 gijzelaars naar Gaza werden gebracht, volgens Israëlische cijfers. De Israëlische inval in de strook heeft volgens het ministerie van Volksgezondheid van Gaza meer dan 41.000 mensen gedood.
Volgens de WHO hebben veel gewonden meer dan één verwonding.
Langdurige ondersteuning ‘dringend nodig’
Volgens het rapport zijn er sinds oktober 2023 tussen de 3.105 en 4.050 ledematenamputaties uitgevoerd in Gaza.
“De enorme toename van de behoefte aan revalidatie vindt parallel plaats aan de voortdurende decimering van het zorgstelsel”, aldus Dr. Richard Peeperkorn, WHO-vertegenwoordiger in de bezette Palestijnse gebieden, in een persbericht van donderdag.
“Patiënten krijgen niet de zorg die ze nodig hebben. Acute revalidatiediensten zijn ernstig verstoord en gespecialiseerde zorg voor complexe verwondingen is niet beschikbaar, waardoor het leven van patiënten in gevaar komt.”
Momenteel zijn er volgens de WHO nog maar 17 van de 36 ziekenhuizen in Gaza gedeeltelijk operationeel. Het enige reconstructie- en revalidatiecentrum voor ledematen in Gaza, in het Nasser Medical Complex, werd in december niet meer operationeel vanwege een “gebrek aan benodigdheden en gespecialiseerde gezondheidswerkers die gedwongen werden te vertrekken op zoek naar veiligheid”, aldus de organisatie.
“Het is tragisch dat een groot deel van het revalidatiepersoneel in Gaza nu ontheemd is”, aldus de WHO. Ook zei de WHO dat het aantal mensen met verwondingen waarvoor hulpmiddelen nodig zijn, de hoeveelheid apparatuur die in Gaza beschikbaar is, ver overstijgt.
Tot en met 10 mei zijn er 39 fysiotherapeuten omgekomen en is er geen revalidatie en prothesebehandeling meer beschikbaar, aldus het ministerie.
Peeperkorn zei dat “er dringend behoefte is aan onmiddellijke en langdurige ondersteuning” om de gerapporteerde revalidatiebehoeften aan te pakken.
Tafesh zegt dat de prothese hem een ”nieuw leven” heeft gegeven.
“Ik wilde opstaan en rennen… mijn omstandigheden zullen verbeteren. Ik zal terugkeren en volharden in het leven.”
