De strategie van de nieuwe regering is om te kijken wat er wél kan en hoe zaken eenvoudiger kunnen, zei koning Willem-Alexander in zijn toespraak waarin hij de plannen van de coalitie schetste bij de start van het nieuwe parlementaire jaar.
Het beleid moet erop gericht zijn om mensen meer ruimte en meer zekerheid te geven, zei hij, en daarvoor is een “ander, op dienstverlening gericht bestuur” nodig.
Veel van de zorgen die het vertrouwen in de overheid schaden, zoals migratie, huisvesting, natuur en landbouw, zijn terug te voeren op een complexe regelgeving die in de loop der jaren is ontstaan, zei hij.
“Te vaak wordt mensen verteld dat er een formele reden is waarom iets niet kan,” zei de koning. “Dingen die vanzelfsprekend zouden moeten zijn, worden steeds onbereikbaarder, zoals een dak boven je hoofd, voldoende inkomen en een veilige plek om te wonen” en dit, zei hij, zorgt ervoor dat mensen zich onzekerder voelen.
“Juist deze ontwikkeling wil het kabinet de komende tijd stap voor stap, behendig en voortvarend, maar ook pragmatisch en realistisch ombuigen”, zei hij. “Dit zal gebeuren binnen de letter van de wet en met de boodschap dat de mogelijkheden niet onbeperkt zijn qua ruimte, omgeving, financiën of vanwege personeelstekort”.
De koning herhaalde de toewijding van het nieuwe kabinet aan strikte begrotingsdiscipline, maar zei dat iedereen in de komende periode meer besteedbaar inkomen zou hebben. Dit zal ook een “diepgaande herziening” van het inkomstenbelasting- en uitkeringssysteem inhouden, zei hij.
Migratie in al zijn vormen is een grote bron van zorg en de Nederlandse bevolking is sneller dan normaal de 18 miljoen gepasseerd, aldus de koning. Het kabinet zal met name actie ondernemen om het aantal vluchtelingen terug te dringen met “harder, sneller en basaler” als kernwoorden in de strategie, aldus de koning.
De koning verwees naar verschillende belangrijke evaluaties die later dit jaar aan het parlement worden gepresenteerd, waaronder een fundamentele heroverweging van het soort economie dat Nederland wil en een evaluatie van ideeën om de mestberg te verkleinen. Er zal ook een top zijn over het vergroten van de aantrekkelijkheid van Nederland als vestigingsplaats en over het versnellen van het woningbouwprogramma.
“In deze complexe maatschappij gaat het niet alleen om het beantwoorden van de vraag wat er gedaan kan worden,” zei de koning. “Er is hier werk voor iedereen die politieke of bestuurlijke verantwoordelijkheid draagt.
“Als de regels van dit land voor een groot aantal mensen onbegrijpelijk zijn, dan heeft het overheidsbeleid zijn doel gemist. Met die gedachte in het achterhoofd, wil de overheid stap voor stap werken aan maatregelen die bijdragen aan veiligheid, vertrouwen en gemeenschapsgevoel.”
