Vladimir Poetin zegt dat Rusland een aanval van een niet-nucleaire staat die wordt gesteund door een staat met kernwapens, zou beschouwen als een “gezamenlijke aanval”. Dit zou kunnen worden opgevat als een dreigement om kernwapens te gebruiken in de oorlog in Oekraïne.
In een belangrijke toespraak op woensdagavond zei de Russische president dat zijn regering overweegt de regels en voorwaarden te wijzigen op basis waarvan Rusland zijn nucleaire arsenaal mag inzetten.
Oekraïne is een niet-nucleaire staat die militaire steun ontvangt van de VS en andere landen met kernwapens.
Zijn opmerkingen komen op een moment dat Kiev toestemming probeert te krijgen om westerse langeafstandsraketten in te zetten tegen militaire doelen in Rusland.
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky is deze week naar de VS afgereisd en zal donderdag in Washington de Amerikaanse president Joe Biden ontmoeten. Naar verwachting zal het verzoek van Kiev daar bovenaan de agenda staan.
Oekraïne is dit jaar Russisch grondgebied binnengedrongen en wil bases in Rusland aanvallen waarvan het zegt dat ze raketten naar Oekraïne sturen.
In reactie op Poetins opmerkingen zei Zelensky’s stafchef Andriy Jermak dat Rusland “niets anders meer heeft dan nucleaire chantage om de wereld te intimideren”.
Poetin heeft eerder al gedreigd met het gebruik van kernwapens. Oekraïne heeft het bekritiseerd als “nucleair sabelgerinkel” om zijn bondgenoten ervan te weerhouden verdere steun te verlenen.
Ook de Russische bondgenoot China heeft opgeroepen tot kalmte. Naar verluidt heeft president Xi Jinping Poetin gewaarschuwd tegen het gebruik van kernwapens.
Maar woensdag kondigde Poetin, na een bijeenkomst met zijn Veiligheidsraad, de voorgestelde radicale uitbreiding aan.
Een nieuwe nucleaire doctrine zou “duidelijk de voorwaarden scheppen waaronder Rusland kan overstappen op het gebruik van kernwapens”, waarschuwde hij. Volgens hem omvatten dergelijke scenario’s ook conventionele raketaanvallen op Moskou.
Hij zei dat Rusland de “mogelijkheid” om kernwapens te gebruiken zou overwegen als het zou detecteren dat er een massale lancering van raketten, vliegtuigen en drones op zijn grondgebied zou plaatsvinden, wat een “ernstige bedreiging” voor de soevereiniteit van het land zou vormen.
Hij voegde toe: “Het voorstel is om agressie tegen Rusland door een niet-nucleaire staat, maar met de deelname of steun van een nucleaire staat, te beschouwen als een gezamenlijke aanval op de Russische Federatie.”
De kernwapens van het land zijn “de belangrijkste garantie voor de veiligheid van onze staat en haar burgers”, aldus de leider van het Kremlin.
Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog voeren landen met kernwapens een afschrikkingsbeleid. Dit beleid is gebaseerd op de gedachte dat als strijdende landen grootschalige kernwapenaanvallen uitvoeren, dit tot wederzijdse vernietiging zal leiden.
Er bestaan ook tactische kernwapens. Dit zijn kleinere kernkoppen die ontworpen zijn om doelen te vernietigen zonder grootschalige radioactieve neerslag.
In juni waarschuwde Poetin de Europese landen die Oekraïne steunen, door te zeggen dat Rusland “veel meer (tactische kernwapens) heeft dan er op het Europese continent zijn, zelfs als de Verenigde Staten die van hen meenemen.”
“Europa heeft geen ontwikkeld (vroegtijdig waarschuwingssysteem),” voegde hij toe. “In die zin zijn ze min of meer weerloos.”
Hij had destijds gezinspeeld op wijzigingen in de Russische nucleaire doctrine, het document waarin de voorwaarden zijn vastgelegd waaronder Moskou kernwapens zou inzetten.
Het Kremlin zei donderdag dat de door Poetin aangekondigde veranderingen als een waarschuwing aan het Westen moeten worden beschouwd.
Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov gaf aan verslaggevers het volgende commentaar: “Het moet worden gezien als een specifiek signaal, een signaal dat deze landen waarschuwt voor de gevolgen als ze deelnemen aan een aanval op ons land met verschillende middelen, niet noodzakelijkerwijs nucleair.”
Peskov zei dat Rusland zelf zou beslissen of de bijgewerkte nucleaire documenten al dan niet zouden worden gepubliceerd. Hij voegde daaraan toe dat er aanpassingen aan het document over nucleaire afschrikking door de staat werden geformuleerd.
