Israëlische troepen hebben zondagochtend een inval gedaan in de kantoren van het satellietnieuwsnetwerk Al Jazeera op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever. Ze gaven het bureau het bevel om te sluiten, nu Israël steeds meer kritiek levert op de door Qatar gefinancierde omroep vanwege de berichtgeving over de oorlog tussen Israël en Hamas in de Gazastrook.
Al Jazeera zond beelden uit van Israëlische troepen live op zijn Arabischtalige kanaal, waarin het kantoor in Ramallah 45 dagen gesloten moest worden. Dit volgt op een buitengewone order die in mei werd uitgevaardigd, waarin Israëlische politie doet inval bij Al Jazeera-uitzendlocatie in Oost-Jeruzalemdoor daar apparatuur in beslag te nemen, uitzendingen in Israël te verhinderen en websites te blokkeren.
De stap markeerde de eerste keer dat Israël een buitenlands nieuwskanaal sloot dat in het land actief was. Al Jazeera is echter nog steeds actief in de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook.
Het Israëlische leger reageerde niet op een verzoek om commentaar van The Associated Press. Al Jazeera veroordeelde de zet terwijl het live bleef uitzenden vanuit Amman in het naburige Jordanië.
In beslag genomen documenten, apparatuur: bureauchef
Bewapende Israëlische troepen kwamen het kantoor binnen en vertelden een verslaggever live op de radio dat het 45 dagen gesloten zou zijn, en zeiden dat het personeel onmiddellijk moest vertrekken. Het netwerk zond later uit wat leek op Israëlische troepen die een spandoek van een balkon van het Al Jazeera-kantoor afhaalden. Al Jazeera zei dat er een afbeelding op stond van Shireen Abu Akleheen Palestijns-Amerikaanse journalist die in mei 2022 door Israëlische troepen werd doodgeschoten.
“Er is een rechterlijke uitspraak om Al Jazeera 45 dagen te sluiten,” vertelde een Israëlische soldaat aan Al Jazeera’s lokale bureauchef, Walid al-Omari, in de livebeelden. “Ik vraag u om alle camera’s mee te nemen en het kantoor op dit moment te verlaten.”
Al-Omari zei dat Israëlische troepen begonnen met het in beslag nemen van documenten en apparatuur in het bureau, omdat er traangas en geweerschoten te zien en te horen waren in het gebied. Later in een gesprek met AP zei al-Omari dat het Israëlische leger wetten aanhaalde die teruggingen tot het Britse mandaat van Palestina om het bevel tot sluiting te ondersteunen.
De Palestijnen kregen beperkt zelfbestuur in Gaza en delen van de bezette Westelijke Jordaanoever via de Oslo-akkoorden van 1993. Terwijl Israël grote delen van de Westelijke Jordaanoever bezet en controleert, staat Ramallah onder volledige Palestijnse politieke en veiligheidscontrole, wat de Israëlische inval in het Al Jazeera-kantoor des te verrassender maakt.
Het Palestijnse journalistensyndicaat veroordeelde de Israëlische inval en het bevel.
“Deze willekeurige militaire beslissing is een nieuwe agressie tegen journalistiek werk en media”, aldus het rapport.
De Palestijnse Autoriteit bestuurt delen van de Westelijke Jordaanoever. Haar troepen werden uit Gaza verdreven toen Hamas in 2007 haar macht over het gebied consolideerde.
De Israëlische minister van Communicatie Shlomo Karhi beschreef de inval later als een aanval op “de spreekbuis van Hamas en Hezbollah”, de sjiitische militie in Libanon die Israël zondag met aanvallen bestookte nadat de militanten over de grens hadden geschoten.
“We zullen doorgaan met het bestrijden van de vijandelijke kanalen en de veiligheid van onze heldhaftige strijders waarborgen,” schreef Karhi op het sociale platform X. Hij ging niet in op welke autoriteit Israël zich beroept om het bureau te sluiten.
Het in New York gevestigde Committee to Protect Journalists zei “zeer bezorgd” te zijn over de Israëlische inval.
“Journalisten moeten beschermd worden en moeten vrij kunnen werken”, aldus het rapport.
Israël beweert dat netwerk een veiligheidsrisico is
Het netwerk heeft non-stop verslag gedaan van de oorlog tussen Israël en Hamas sinds de eerste grensoverschrijdende aanval van de militanten op 7 oktober en heeft 24 uur per dag verslag gedaan in de Gazastrook te midden van Israëls zware grondoffensief waarbij leden van haar staf zijn gedood en gewond. Het is nog onduidelijk of het Israëlische leger ook de operatie van Al Jazeera in Gaza zou aanvallen.
De Arabische tak van Al Jazeera doet verslag van de oorlogsslachtoffers, maar publiceert ook vaak letterlijke videoverklaringen van Hamas en andere regionale militante groeperingen.
Dat heeft geleid tot Israëlische beweringen van functionarissen, tot aan premier Benjamin Netanyahu, dat het netwerk “de veiligheid van Israël heeft geschaad en soldaten heeft opgehitst.” Die beweringen zijn met klem ontkend door Al Jazeera, wiens belangrijkste financier, Qatar, een sleutelrol heeft gespeeld in de onderhandelingen tussen Israël en Hamas om een staakt-het-vuren te bereiken.
Sindsdien is het bevel tot sluiting van Al Jazeera in Israël herhaaldelijk verlengd, maar tot nu toe is er nog geen bevel gegeven om de kantoren in Ramallah te sluiten.
De Israëlische regering heeft in de afgelopen decennia sinds de oprichting in 1948 maatregelen genomen tegen individuele verslaggevers, maar staat in grote lijnen een uitbundige mediascene toe die buitenlandse bureaus van over de hele wereld omvat, zelfs uit Arabische landen. Ook blokkeerde ze de buitenlandse uitzendingen van het aan Hezbollah gelieerde, in Beiroet gevestigde nieuwskanaal Al Mayadeen aan het begin van de oorlog.
Kritiek op Al Jazeera is niet nieuw. De Amerikaanse overheid heeft de omroep uitgekozen tijdens de Amerikaanse bezetting van Irak nadat de invasie in 2003 dictator Saddam Hussein ten val bracht en omdat er video’s werden uitgezonden van de overleden leider van Al-Qaeda, Osama bin Laden. Al Jazeera is gesloten of geblokkeerd door andere regeringen in het Midden-Oosten.
Het meest opvallend in 2013 was de inval van de Egyptische autoriteiten in een luxehotel dat Al Jazeera gebruikte als uitvalsbasis na de militaire overname die volgde op massaprotesten tegen president Mohammed Morsi. Drie medewerkers van Al Jazeera kregen 10 jaar gevangenisstraf, maar werden in 2015 vrijgelaten na wijdverbreide internationale kritiek.
De oorlog in Gaza begon toen Hamas-geleide strijders ongeveer 1.200 mensen doodden, voornamelijk burgers, bij een aanval op 7 oktober in het zuiden van Israël, volgens Israëlische tellingen. Ze ontvoerden nog eens 250 mensen en houden nog steeds ongeveer 100 gijzelaars vast. De Israëlische campagne in Gaza heeft minstens 41.000 Palestijnen gedood, volgens het ministerie van Volksgezondheid van Gaza, dat geen onderscheid maakt tussen strijders en burgers.
De sluiting van het kantoor van Al Jazeera in Ramallah komt ook op een moment dat de spanningen blijven toenemen over een mogelijke uitbreiding van de oorlog naar Libanon, waar elektronische apparaten ontploften vorige week in een waarschijnlijke sabotagecampagne van Israël gericht op Hezbollah.
Volgens Libanese functionarissen kwamen bij de explosies van dinsdag en woensdag minstens 37 mensen om het leven, waaronder twee kinderen, en raakten ongeveer 3.000 anderen gewond.