Nederlanders staan bekend om hun zuinigheid en het is niet ongebruikelijk dat ze de rekening delen en op zoek gaan naar koopjes. Kinderen in Nederland leren al op jonge leeftijd over geld en krijgen vaardigheden in geldbeheer. In dit artikel, ING-bank geeft inzicht in hoe Nederlandse ouders hun kinderen leren omgaan met geld, bijvoorbeeld welke rol zakgeld speelt in financiële educatie.
Zoals in veel Europese landen is het in Nederland gebruikelijk dat kinderen zakgeld krijgen. Het is de grootste bron van inkomsten voor jonge kinderen en daarom ontzettend belangrijk in hun financiële opvoeding.
Zakgeld om financiële verantwoordelijkheid te leren
Uit een onderzoek van ING International in 13 Europese landen naar zakgeld en spaargewoonten bleek dat ouders hun kinderen zakgeld geven om hen de waarde van geld te leren en er verantwoord mee om te gaan.
Uit het laatste onderzoek van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) blijkt dat kinderen die zakgeld krijgen, zich juist meer bezighouden met geld en financiële zaken dan kinderen die geen zakgeld krijgen. Ze ontwikkelen daardoor meer vaardigheden dan kinderen die dit inkomen niet op regelmatige basis hebben.
Vanaf zes jaar
Vanaf ongeveer zes jaar leren kinderen op school tellen. Op die leeftijd beginnen ze ook munten te herkennen. Dat zou ook het moment kunnen zijn om kinderen zakgeld te geven. In Nederland krijgt het merendeel van de zesjarigen zakgeld. Verder krijgen kinderen het vaakst wekelijks, aldus de Nibud-Scholierenonderzoek (2020).
Is € 1,20 per week te weinig?
Uit het eerder genoemde ING-onderzoek bleek dat Nederlanders niet de meest gul zijn als het gaat om de hoeveelheid zakgeld die aan kinderen wordt gegeven. Zo varieert het gemiddelde weekbedrag voor een zesjarige van € 1,20 – € 2,30.
| Leeftijd | Hoeveelheid zakgeld per week |
|---|---|
| 6 | €1,2 – €2,3 |
| 7 | €1,4 – €2,3 |
| 8 | €1,9 – €2,8 |
| 9 | €2,3 – €2,9 |
| 10 | €2,3 – €2,8 |
| 11 | €2,3 – €3,5 |
| 12 | €2,6 – €4,7 |
Nibud, Financiële opvoeding in een digitaal tijdperk (2023)
Het zakgeldbedrag neemt toe naarmate kinderen ouder worden. Op dertienjarige leeftijd krijgen kinderen gemiddeld € 4,70 per week.
| Leeftijd | Hoeveelheid zakgeld per maand |
|---|---|
| 13 | €20 – €22 |
| 14 | €22 – €25 |
| 15 | €22 – €30 |
| 16 | €20 – €25 |
| 17 | €22 – €26 |
| 18 | €21 – €26 |
Nibud-Scholierenonderzoek (2020)
Verhoging van het inkomen
Naarmate kinderen ouder worden, stijgt hun inkomen. Vanaf 13 jaar mogen kinderen in Nederland werken tijdens de vakanties, weekenden of na school. Door te werken in een supermarkt, oppassen of de krant bezorgen, kunnen ze wat extra geld verdienen.
Het komt ook vaker voor dat men kledinggeld ontvangt (kleedgeld) vanaf die leeftijd. De helft van de middelbare scholieren in Nederland krijgt kledinggeld, gemiddeld € 64 per maand, volgens een onderzoek uit 2020 Nibud-Scholierenonderzoek.
Een stijging van het inkomen kan een reden zijn om het bedrag te verlagen of om te stoppen met het geven van zakgeld. Uit hetzelfde onderzoek bleek dat het aantal kinderen in Nederland dat zakgeld krijgt, afneemt vanaf 16 jaar.
Andere redenen waarom Nederlandse kinderen geld krijgen
Naast zakgeld is het in Nederland gebruikelijk dat kinderen geld krijgen voor hun schoolrapporten, vakanties en voor klusjes in huis. Ook krijgt een groot deel van de kinderen regelmatig geld van derden zoals grootouders. Daarnaast straffen Nederlanders kinderen bijna nooit door zakgeld in te houden, aldus de Nibud-Scholierenonderzoek.
De overstap naar digitaal bankieren
Zakgeld ontvangen op een bankrekening komt steeds vaker voor. Slechts de helft van de acht- en negenjarigen ontvangt hun zakgeld nu contant. Het rapport Financiële opvoeding in een digitaal tijdperk (2023) van het Nibud stelt dat vanaf 12 jaar de meerderheid van de kinderen in Nederland zakgeld op hun bankrekening krijgt. Door automatisch zakgeld over te maken naar de rekening van uw kind, hoeft u er niet meer over na te denken.
Er is echter een keerzijde. Geld op een bankrekening is abstracter dan munten en biljetten. Daarom is het belangrijk dat kinderen hun geld op hun rekeningen goed kunnen bijhouden.
Geef verantwoordelijkheid
De meeste ouders in Nederland maken afspraken met kinderen over zakgeld, zoals de hoogte van het zakgeld en of het contant of op een bankrekening wordt gegeven. Of ze spreken af welke kosten de kinderen zelf moeten maken en wat ze wel en niet uit zakgeld mogen betalen, bijvoorbeeld. Afspraken maken is een mooie manier om kinderen binnen bepaalde grenzen verantwoordelijkheid te geven.
Wilt u uw kind helpen meer te leren over geld? ING biedt gratis bankrekeningen voor kinderen tussen 0 en 18 jaar. De rekeningen zijn voorzien van een betaalpas vanaf zes jaar en toegang tot de mobiele bankieren app vanaf acht jaar. Met een eigen bankieren app kunnen kinderen hun geld bijhouden en spaardoelen aanmaken. Vanaf 16 jaar kunnen ze ook betalen met hun mobiele telefoon. De rekening van uw kind wordt gekoppeld aan uw eigen ING bankrekening, zodat u deze via uw eigen bankieren app kunt inzien en beheren.
