Beiroet, Libanon – Op 14 oktober doodde Israël bij een luchtaanval 22 mensen in het Noord-Libanese dorp Aitou.
Israël beweerde dat het een “Hezbollah-doelwit” had getroffen, maar de aanval op een overwegend christelijke stad heeft velen doen afvragen of Israël zijn oorlog uitbreidt om Hezbollah-leden en vooral sjiitische Hezbollah-aanhangers te achtervolgen, waar ze ook naartoe zijn gevlucht.
“Ik kan alleen maar raden naar de motieven van Israël, maar het is duidelijk dat ze proberen de sjiitische gemeenschap giftig te maken door ze volledig te isoleren”, zegt Michael Young, een Libanon-expert voor het Carnegie Middle East Center.
Kwetsbaar systeem
Libanon kent een confessioneel systeem, waarbij politieke posten zijn gereserveerd voor leden van specifieke religieuze sekten.
Het fragiele systeem is historisch gezien door regionale staten uitgebuit voor hun eigen geopolitieke doeleinden, door de politieke facties en religieuze gemeenschappen van het land te verdelen.
Bovendien leeft elke religieuze gemeenschap doorgaans in relatief gescheiden gebieden en buurten in Libanon – grotendeels als resultaat van eerdere gewelddadige conflicten die ontaardden in sektarisch geweld en leidden tot de massale ontheemding van gemeenschappen.
De aanval op Aitou grijpt terug op de vijftien jaar durende burgeroorlog in Libanon (1975-1990), toen het land verwikkeld raakte in het bredere Israëlisch-Palestijnse conflict en verviel in gevechten met vele facetten.
Nu dreigt de Israëlische oorlog – ogenschijnlijk tegen Hezbollah – het hele land opnieuw te destabiliseren, nu er een patroon ontstaat dat verder gaat dan de Aitou-aanval, waarbij Israël buurten en gemeenschappen aanvalt die duizenden ontheemden hebben geabsorbeerd.
Analisten zijn van mening dat deze trend een sinister motief weerspiegelt om de sjiitische steunbasis van Hezbollah collectief te bestraffen, de Libanese bevolking psychologisch te kwellen en sektarisch geweld te veroorzaken.
“Wanneer (Israël) (deze mensen) treft in gebieden die grotendeels niet door Hezbollah worden gecontroleerd, zullen steeds meer mensen uit deze gebieden terughoudend zijn om ontheemde sjiieten op te nemen, omdat ze vrezen dat Israël hen zal aanvallen”, vertelde Young aan Al Jazeera.
Psychologische oorlogsvoering?
Het angstaanjagende vooruitzicht dat Israël door kan gaan met het platleggen van districten in heel Libanon is een duidelijke vorm van psychologische oorlogsvoering, aldus Maha Yahiya, een expert op het gebied van Libanon en directeur van het Carnegie Middle East Center.
“Dit is een boodschap aan Hezbollah en aan de bredere (sjiitische) gemeenschap die zegt: ‘We zullen je brengen waar je ook bent’”, zei Yahiya.
“Aan de andere kant verergert het de sektarische spanningen en veroorzaakt het bijna paniek onder de bredere Libanese bevolking, die doodsbang is voor buren die ze niet kennen en die Israël zou kunnen besluiten zich te richten.”
Volgens Ori Goldberg, een Israëlische commentator op het gebied van politieke zaken, lijkt Israël in Libanon hetzelfde openhartige discours en dezelfde militaire tactieken toe te passen als in Gaza.
“Israël heeft het gevoel dat het zich kan richten op alles wat het als een militaire positie beschouwt, ongeacht wie daar aanwezig is, net als in Gaza. Net zoals we in Nabatieh zagen”, vertelde hij aan Al Jazeera.
Nabatieh is een provinciehoofdstad in Zuid-Libanon die door Israël zonder onderscheid met tapijten is gebombardeerd, waardoor deze in feite tot woestenij is gereduceerd. Op 16 oktober werd het gemeentelijk hoofdkwartier van Nabatiyeh getroffen door een Israëlische luchtaanval, waarbij zestien mensen om het leven kwamen, onder wie de burgemeester.
Het was de grootste aanval op een staatsgebouw sinds Israël op 22 september zijn bombardementen op Hezbollah voor het eerst escaleerde.
“(Israël denkt) dat het ons niet uitmaakt als er mensen in de buurt zijn van de plek waar we bombarderen. Dat is hun probleem”, zei Goldberg tegen Al Jazeera.
Verergerende sektarische spanningen
Karim Emilie Bitar, hoogleraar internationale betrekkingen aan de Sint-Jozef Universiteit van Beiroet, is van mening dat de gebieden die Israël buiten Zuid-Libanon treft, geen enkel militair of strategisch belang hebben.
“Er lijkt een intentie te zijn om de burgeroorlog in Libanon aan te wakkeren”, zei hij tegen Al Jazeera.
“De manier waarop we deze aanvallen kunnen lezen is… dat het een boodschap is die vooral aan christenen is gestuurd om voorzichtig te zijn en deze (sjiitische) vluchtelingen niet te verwelkomen.
“Als (Israël) op deze weg doorgaat, kan dit leiden tot een verdieping van de breuklijnen in Libanon. Mensen zullen steeds voorzichtiger worden, en dit kan vroeg of laat tot ernstige incidenten en burgeroorlog leiden.”
In veel overwegend christelijke wijken van Beiroet zijn bewoners en sektarische groeperingen begonnen met het monitoren van gasten en bezoekers in hun buurt, waarbij ze vaak antecedentenonderzoek doen.
Volgens Yahiya van het Carnegie Center is het ontheemden in veel gevallen verboden om gebouwen te betreden of uit gebieden te worden gezet waar ze onlangs zijn verhuisd.
Ze voegde eraan toe dat mensen in verschillende gemeenschappen steeds meer ‘doodsbang’ zijn voor buren die ze niet kennen en die mogelijk het doelwit zijn van Israël.
“(Israëls tactiek) heeft een politiek van angst gecreëerd”, vertelde ze aan Al Jazeera.
“En het wakkert het sektarische vuur aan door te proberen andere gemeenschappen feitelijk de ontheemden te laten afwijzen, waar ze zich ook bevinden.”
Grote strategie?
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu maakte zijn bedoelingen bekend tijdens zijn televisietoespraak tot het Libanese volk op 8 oktober, waarin hij waarschuwde dat ze te maken zouden kunnen krijgen met “vernietiging zoals Gaza”, tenzij ze nu in actie komen om “Libanon te redden” van Hezbollah.
Zijn opmerkingen gaven aan dat Israël ernaar streeft de politiek van Libanon te hervormen, in tegenspraak met zijn eerdere beweringen dat Israël een beperkte operatie in Zuid-Libanon zou lanceren om duizenden ontheemde Israëli’s in staat te stellen terug te keren naar hun huizen in Noord-Israël over de grens.
Goldberg, de commentator uit Israël, is van mening dat het land geen realistische politieke doelstellingen heeft.
“Wat zorgwekkend is, is dat ik denk dat er geen eindspel is. Officieel wil (Israël) een buffer van 10 km (6,2 mijl) instellen, waarvan 7 km (4,3 mijl) in handen is van de Libanese strijdkrachten en 3 km (1,9 mijl) door het Israëlische leger, maar ik denk niet dat dat zo is. geloofwaardig”, zei hij tegen Al Jazeera.
Erger nog, Goldberg gelooft dat de Israëlische regering zich redelijk op haar gemak voelt bij het handhaven van een oorlog voor onbepaalde tijd tegen Libanon, net zoals zij dat in Gaza doet.
“Israël wil bombarderen”, zei hij. “Op de korte termijn heeft het een lijst met doelwitten en doelstellingen, maar de bombardementen zullen eindeloos zijn.
“(Israël) wil genieten van zijn superioriteit in de lucht en het wil vuur laten regenen.”
