Justin Trudeau had een bijzondere band met de Canadezen, die hem kenden sinds zijn geboorteop eerste kerstdag in 1971, als zoon van premier Pierre Trudeau.
Die band hielp hem de oude baan van zijn vader te krijgen. Bij zijn eerste federale verkiezing tot liberaal leider in 2015 waarschuwden zijn conservatieve tegenstanders de Canadezen dat hij een lichtgewicht was, een beroemdheid met mooi haar maar geen relevante werkervaring. Toch was Trudeau in het openbaar opgegroeid en bracht hij een welkome dosis glamour in de alledaagse wereld van de Canadese politiek. De kiezers mochten hem, hadden het gevoel dat ze hem kenden en besloten hem een kans te geven, in de vorm van een meerderheidsregering.
Het was een opmerkelijke triomf, ongekend in de Canadese politiek. Trudeau – een voormalig leraar op een middelbare school met een weinig indrukwekkend cv – slaagde erin zijn Liberale Partij van de derde plaats in 2011, de slechtste prestatie in de geschiedenis, naar de eerste plaats te brengen met een klinkend mandaat, een echo van de ‘Trudeaumanie‘ dat het land in zijn greep had toen zijn vader in 1968 de regering won.
De verkiezing van Justin was een herstel van de visie van zijn vader op Canada als een tweetalige, multiculturele noordelijke sociale welvaartsstaat. Maar in plaats van de jezuïtische intellectuele precisie van zijn vader bracht hij glamour, openheid en plezier. Trudeau beloofde de Canadezen “zonnige manieren‘na een decennium van strenge, zakelijk georiënteerde conservatieve regering, en met succes een ambitieuze progressieve agenda nagestreefd, waarbij hij nog twee verkiezingen won. Maar na negen tumultueuze jaren als leider van Canada werd hij gedwongen maandag zijn ontslag aan te kondigen om een opstand van liberale parlementsleden te voorkomen, die worden geconfronteerd met zekere nederlaag in een verkiezing die in oktober moet worden uitgeschreven.
Trudeau blijft tot de zijne vervanging wordt gekozen. Maar zijn koppige weigering om te erkennen dat zijn tijd om was, heeft hem, zijn partij en zijn land in een verschrikkelijke situatie gebracht, waarbij Donald Trump en Elon Musk hem pestten en dreigden maak van Canada de 51e staat. Hij zal in de eerste maanden van Trumps presidentschap als een lamme eend regeren, terwijl zijn partij een leider kiest die het opneemt tegen de strijdlustige Conservatieve partijleider Pierre Poilièvredie al ruim twee jaar een voorsprong met dubbele cijfers heeft in de peilingen.
Trudeau verlaat zijn land in gevaar, wat betekent dat de Canadezen niet in de stemming zijn om zijn prestaties als premier te vieren. Toch heeft hij wel wat dingen gedaan.
Hij genoot van een lange huwelijksreis, was korte tijd een mondiale medialieveling en kreeg steun voor het terugdringen van kinderarmoede. het verhogen van de belastingen voor de rijkenen het verlagen van de belastingen op de middenklasse. Hij gelegaliseerde marihuanabracht een koolstof belasting om de uitstoot terug te dringen, en aan gewerkt het verbeteren van de levens van inheemse Canadezen, wier moeilijke levensomstandigheden een voortdurende bron van nationale schaamte zijn.
Trudeau leidde met succes het eerste presidentschap van Donald J. Trump, zorgvuldig onderhandelen over een handelsovereenkomst vergelijkbaar met degene die Trump erfde, en het land door de COVID-19-pandemie heen hielp, door geld in de zakken van mensen te stoppen, zodat ze opgesloten konden blijven totdat het ergste voorbij was.
Maar als Trudeau crises redelijk goed beheerste, veroorzaakte hij ze ook regelmatig. Hij overtrad ethische regels met een ondoordachte vakantie op het privé-eiland van de Aga Khan, maakte een rampzalige reis naar India, dat was opgezet als een koninklijke reis, bleek vaker een zwart gezicht te hebben gedragen dan hij kon zeggen, verloor twee ministers en verschillende senior assistenten in een schandaal over een poging om de vervolging van SNC Lavalin, een corrupt ingenieursbureau, buiten spel te zetten.
Maar waar hij last van had, was de post-pandemische crisis in de kosten van levensonderhoud. Net als Joe Biden, Rishi Sunak, Emmanuel Macron en vrijwel elke andere gevestigde macht in het Westen gingen de peilingen van Trudeau onder water met de huishoudbudgetten van de mensen.
De economische groei is langzamer geweest dan in de VS, en zijn wanbeheer van de immigratie maakte de zaken alleen maar erger. Canada is lange tijd trots geweest op zijn zorgvuldige en succesvolle integratie van nieuwkomers, waarbij Trudeau’s vader Pierre Canada het eerste land maakte dat officieel multiculturalisme introduceren. Maar om na de pandemie energie in de economie te injecteren, opende Trudeau achteloos de poorten te wijd en liet binnen recordaantallen van tijdelijke buitenlandse werknemers en internationale studenten, waardoor wat al een van de wereldniveaus was, nog verder werd verergerd ergste huizencrises.
Zijn lot begon duidelijk te worden in juni toen hij een tussentijdse verkiezing verloor in een normaal veilige wijk in Toronto, en werd duidelijker toen hij verloor een andere in Montreal in september. Liberale parlementsleden riepen hem op om af te treden. Hij negeerde ze, schudde zijn kabinet, probeerde een verlaging van de omzetbelasting tijdens de feestdagen uit en… cheques ter waarde van 250 dollar in ontvangst genomen voor alle werkende Canadezen, maar niets wat hij deed kon de cijfers veranderen.
Toen kwam het allemaal in december tot een hoogtepunt. Na Trump dreigde met het opleggen van ruïneuze tarieven van 25% Van alle Canadese import vloog Trudeau naar Mar-a-Lago, in de hoop dat zijn charme de dag zou winnen. Trump reageerde door hem herhaaldelijk te pesten en te dreigen Canada te annexeren. Met weinig steun thuis kon Trudeau geen manier vinden om effectief te reageren.
Lees meer: Donald Trump over hoe zijn tweede termijn eruit zou zien
De Canadezen hadden genoeg van hem, en hij zou de boodschap niet begrijpen. Zijn groeiend aantal ongelukkige oud-ministers vonden dat hij er slecht aan toe was de staat ben ik. Trudeau is ‘nu op een punt gekomen waar hij werkelijk gelooft dat wat hij doet goed is voor het land, ongeacht al het andere, wat volgens mij enorm beangstigend en problematisch is’, vertelde iemand me.
Uiteindelijk dwong vice-premier Chrystia Freeland, die jaren eerder de dag redde tijdens de handelsbesprekingen met Trump, de kwestie af. Zij nam ontslag op 16 december te midden van meningsverschillen over hoe om te gaan met de komende regering-Trump, wat een legitimiteitscrisis voor Trudeau veroorzaakte.
Jarenlang had Trudeau tegen iedereen die wilde luisteren gezegd dat hij moest blijven om bij de volgende verkiezingen te strijden tegen Poilièvre, wiens rechtse beleid en harde aanvallen buiten de traditie van de Canadese politiek vallen.
Trudeau veracht Poilièvre en ziet hem als een bedreiging voor het Canada dat zijn vader heeft gebouwd. Hij wil met hem vechten. En hij is een vechter. De torenhoge 1,80 meter lange Trudeau won voor het eerst de leiding van de Liberale Partij in 2013 nadat hij zijn taaiheid had bewezen en onverwacht met 3-1 had gewonnen in een liefdadigheidsbokswedstrijd.
“Ik ben een vechter”, zei hij maandag. “Elk bot in mijn lichaam heeft me altijd verteld dat ik moest vechten, omdat ik veel om de Canadezen geef.”
Maar Trudeau moest erkennen dat het tijd was om de handdoek in de ring te gooien. “Het is mij duidelijk geworden dat ik, gezien de interne strijd, niet degene kan zijn die de liberale norm naar de volgende verkiezingen kan doorvoeren”, zei hij.
Dat was een understatement. Woensdag zouden zijn parlementsleden zijn vertrek eisen. De peilingen zijn al zo lang zo slecht dat de liberalen een nieuwe leider nodig hebben. De Canadezen hebben iemand nodig die de relatie met de VS beheert, die er opeens moeilijker uitziet dan ooit tevoren sinds de oorlog van 1812.
Maar de kiezers zijn er duidelijk van dat ze willen dat iemand anders dat doet.
