ReutersNa ruim een jaar van gevechten tussen Israël en Hezbollah in Libanon is een staakt-het-vuren van kracht geworden.
Het begon woensdag om 04.00 uur lokale tijd (02.00 uur GMT), waarmee op zijn minst tijdelijk een einde kwam aan bijna 14 maanden van gevechten tussen Israël en de door Iran gesteunde militante groepering.
De deal werd dinsdagavond aangekondigd door Israël, Frankrijk en de VS, waarbij president Joe Biden zei dat het bedoeld was als een “permanente stopzetting van de vijandelijkheden”.
Aanvallen van beide partijen werden geregistreerd tot kort voordat het staakt-het-vuren begon.
Israël vaardigde vier uur vóór de deadline voor het staakt-het-vuren evacuatiebevelen uit voor delen van Beiroet en sloeg ongeveer een uur eerder toe. Hezbollah vuurde ook drones af op Israël in de uren voordat de gevechten stopten.
Binnen enkele minuten na het begin van het staakt-het-vuren waarschuwde het Israëlische leger (IDF) de inwoners van Zuid-Libanon om “niet richting de dorpen te gaan die de IDF heeft laten evacueren of richting IDF-troepen in het gebied”.
De Arabische woordvoerder van de IDF, Avichay Adraee, zei op X dat de IDF “u zou informeren wanneer het veilig is om naar huis terug te keren”.
Toch werden er kort na het begin van het staakt-het-vuren tientallen voertuigen gezien die richting het zuiden reden door verslaggevers van persbureau Reuters, sommige vol met persoonlijke bezittingen.
De gevechten waren al bijna een jaar aan de gang toen Israël eind september de bombardementen opvoerde en een beperkte grondinvasie tegen Hezbollah lanceerde.
Volgens lokale functionarissen is de oorlog de dodelijkste oorlog in Libanon in tientallen jaren. Er zijn ruim 3.823 mensen om het leven gekomen.
Onder de deal die dinsdag werd aangekondigd en door de VS werd bemiddeld, Israël zal zijn troepen geleidelijk terugtrekken uit het zuiden van Libanon, over een periode van zestig dagen.
In hetzelfde tijdsbestek zullen Hezbollah-strijders en wapens worden verwijderd uit het gebied ten zuiden van de Litani-rivier, een grens die werd vastgesteld aan het einde van de laatste oorlog tussen Israël en Hezbollah in 2006. Ze zullen worden vervangen door Libanese regeringstroepen.
“Deze aankondiging zal de voorwaarden scheppen om de blijvende rust te herstellen en de inwoners van beide landen in staat te stellen veilig naar hun huizen terug te keren”, aldus een gezamenlijke verklaring van de VS en Frankrijk, die zich beide zullen aansluiten bij een bestaand mechanisme dat belast is met het afdwingen van de VN-resolutie die eerder werd aangekondigd. dat zich afspeelt aan het einde van de oorlog van 2006.
De Libanese premier Najib Mikati verwelkomde het staakt-het-vuren en noemde het een “fundamentele stap in de richting van het herstel van de rust en stabiliteit” in het land en waardoor burgers naar huis kunnen terugkeren.
Maar hij eiste ook dat Israël de overeenkomst “volledig zou naleven”, de locaties die het momenteel bezet, zou verlaten en de VN-resolutie zou respecteren.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu zei dat Israël niet zou aarzelen om toe te slaan als Hezbollah enig deel van de overeengekomen deal verbreekt.
“Als Hezbollah de overeenkomst schendt en zichzelf probeert te bewapenen, zullen we aanvallen. Als het land de terroristische infrastructuur nabij de grens probeert te herbouwen, zullen we aanvallen”, zei hij.
Biden zei dat Israël “het recht op zelfverdediging behoudt in overeenstemming met het internationaal recht”.
Uit een snelle opiniepeiling voor de Israëlische televisie bleek dat 37% van de Israëli’s vóór het staakt-het-vuren was, 32% tegen en 31% zei dat ze het niet wisten.
Netanyahu zei ook dat het beëindigen van de gevechten in Libanon, het noordelijke buurland van Israël, de IDF in staat zou stellen zich te concentreren op “de Iraanse dreiging”.
Hezbollah werd lange tijd gezien als de eerste verdedigingslinie van Iran. Maar nu een groot deel van het raketarsenaal van de groep is vernietigd, lijkt het militaire evenwicht tussen Iran en Israël in het voordeel van Israël te zijn gekanteld.
De afgelopen dertien maanden van gevechten begonnen toen Hezbollah raketten op Israël begon af te vuren, een dag nadat bondgenoot Hamas op 7 oktober 2023 een brutale aanval op Zuid-Israël had uitgevoerd, waarbij ongeveer 1.200 mensen omkwamen.
Netanyahu zei dat het beëindigen van de gevechten in Libanon ook de druk op Hamas zou vergroten.
“Vanaf de tweede dag van de oorlog rekende Hamas erop dat Hezbollah aan zijn zijde zou vechten. Nu Hezbollah buiten beeld is, wordt Hamas aan zijn lot overgelaten”, zei Netanyahu.
Hij zei dat het beëindigen van de gevechten in Libanon de IDF ook de ruimte zou geven om wapens, munitie en troepen te bevoorraden, en zo meer Israëlische strijdkrachten zou kunnen vrijmaken om in Gaza te dienen. Parallelle onderhandelingen om een einde te maken aan dat conflict zitten al maanden vast.
Amerikaanse functionarissen hebben enige hoop uitgesproken dat het staakt-het-vuren tussen Israël en Hezbollah een impuls zal geven aan een doorbraak in de Gaza-onderhandelingen. Dinsdag zei Biden dat zijn regering samenwerkt met Turkije, Egypte en Qatar om “nog een impuls te geven” aan een deal.
Er zullen geen Amerikaanse troepen worden ingezet om het huidige staakt-het-vuren af te dwingen, verduidelijkten Amerikaanse functionarissen.
De oorlog is verwoestend geweest voor Libanon, waar naast de 3.823 doden en 15.859 gewonden ook een miljoen inwoners ontheemd zijn geraakt in gebieden waar Hezbollah de scepter zwaait.
Israël ging in het offensief tegen Hezbollah – die door Israël en veel westerse landen als terroristische organisatie wordt bestempeld – na bijna een jaar van grensoverschrijdende gevechten, aangewakkerd door de oorlog in Gaza.
Het heeft gezegd dat het de veilige terugkeer wil verzekeren van ongeveer 60.000 inwoners van Noord-Israëlische gebieden die ontheemd zijn geraakt door raketaanvallen, die Hezbollah lanceerde ter ondersteuning van de Palestijnen.
Bij aanvallen van Hezbollah op Israël en de bezette Golanhoogten zijn volgens de Israëlische autoriteiten minstens 75 mensen om het leven gekomen, waarvan meer dan de helft burgers, terwijl bij gevechten in Zuid-Libanon ruim vijftig soldaten zijn omgekomen.
