De uitgesproken president van Kroatië streeft naar herverkiezing. Hij wordt bij de stemming van zondag geconfronteerd met verschillende kanshebbers

ZAGREB, Kroatië — De linkse president van Kroatië, een uitgesproken criticus van de westerse militaire steun aan Oekraïne in zijn oorlog tegen Rusland, stelt zich dit weekend kandidaat voor herverkiezing tegen een reeks kanshebbers, waaronder de kandidaat die wordt gesteund door de conservatieve regering.

President Zoran Milanović wordt gezien als een favoriet in de aanloop naar de presidentsverkiezingen van zondag, hoewel het onwaarschijnlijk is dat hij een regelrechte overwinning zal behalen. Als geen van de acht kanshebbers meer dan de helft van de uitgebrachte stemmen in de eerste ronde wint, wordt er op 12 januari een tweede ronde tussen de top twee gehouden.

De populairste politicus in Kroatië, 58 jaar oud Milanović was premier geweest in het verleden. Milanovic is populistisch van stijl en is een felle criticus van de huidige premier Andrej Plenković en een voortdurende strijd tussen de twee heeft de laatste tijd het politieke toneel van Kroatië gemarkeerd.

Voorafgaand aan de stemming van zondag heeft de Hrvatska Democratska Zajednica-partij van Plenković, oftewel de Kroatische Democratische Unie-partij, de kinderarts en universiteitsprofessor Dragan Primorac gesteund voor het presidentschap. Primorac heeft geprobeerd zichzelf af te schilderen als een vereniger en Milanovic als verdeeldheid zaaiend.

Hoewel het presidentschap in Kroatië grotendeels ceremonieel is, heeft een gekozen president het politieke gezag en treedt hij op als opperbevelhebber van het leger.

Milanović heeft kritiek geuit op de De steun van de Europese Unie aan Oekraïne en heeft er vaak op aangedrongen dat Kroatië geen partij zou moeten kiezen. Hij heeft gezegd dat Kroatië weg moet blijven van mondiale geschillen, omdat het land lid is van zowel de NAVO als de EU.

Milanovic heeft ook de deelname van Kroatië aan een door de NAVO geleide trainingsmissie voor Oekraïne geblokkeerd, door te verklaren dat “geen enkele Kroatische soldaat zal deelnemen aan de oorlog van iemand anders.”

Zijn belangrijkste rivaal bij de verkiezingen, Primorac, heeft verklaard dat “Kroatië in het Westen ligt, niet in het Oosten.” Zijn kandidatuur voor het presidentschap werd echter ontsierd door een corruptiezaak op hoog niveau belandde de Kroatische minister van Volksgezondheid vorige maand in de gevangenis en die een prominente plaats innamen in de debatten voorafgaand aan de verkiezingen.

Politiek expert Andjelko Milardović zei dat de herverkiezing van Milanović goed zou zijn voor de democratie in Kroatië, omdat de regerende partij een stevige greep heeft op alle andere overheidsinstellingen.

“We zijn geïnteresseerd in een machtsevenwicht en controle”, aldus Milardović.

Milanović wordt gesteund door de centrumlinkse sociaal-democraten, de grootste oppositiepartij.

Sommige analisten zijn van mening dat Marija Selak Raspudić, een conservatieve, onafhankelijke kandidaat die op de derde plaats staat in de peilingen voorafgaand aan de verkiezingen, een betere kans zou kunnen maken tegen Milanovic als ze op de een of andere manier de tweede ronde haalt.

Selak Raspudić stond in het verleden dicht bij een rechtse partij, maar treedt nu op als onpartijdig. Ze heeft zich geconcentreerd op de economische problemen van gewone burgers en op kwesties als de bevolkingskrimp in het land met zo’n 3,8 miljoen inwoners en corruptie.

Op de vierde plaats in de peilingen staat de enige links-groene kanshebber in de race, Ivana Kekin, van Možemo, oftewel We Can, de partij die Zagreb, de hoofdstad van Kroatië, regeert.

Getrouwd met een populaire rockmuzikant zegt Kekin dat ze een ‘president voor een nieuwe generatie’ is. Als psychiater heeft Kekin Primorac en HDZ ervan beschuldigd geld uit het Kroatische gezondheidszorgsysteem te hebben overgeheveld in duistere corruptieovereenkomsten.

Er doen nog vier kandidaten mee, maar er wordt aangenomen dat geen enkele kans maakt om de tweede ronde te bereiken.

Ilka Matić, inwoner van Zagreb, zei dat ze verwacht dat Milanović nog een mandaat van vijf jaar zal winnen, maar dat “er weinig verschil is tussen hen allemaal.”

Kroatië, de nieuwste lidstaat van de EU na zijn toetreding tot het blok in 2013, heeft ongeveer 1,6 miljoen stemgerechtigde kiezers.