Maandag gaat een nieuwe procedure voor het handvest van start. Daarin wordt de grondwettelijkheid van een controversiële wet in Ontario op de proef gesteld. Deze wet staat ziekenhuizen toe om ontslagen patiënten onder te brengen in verpleeghuizen die zij niet zelf hebben uitgekozen. Als ze dat weigeren, moeten ze anders $ 400 per dag betalen.
Het Advocacy Centre for the Elderly en de Ontario Health Coalition stellen dat de wet, bekend als de More Beds Better Care Act of Bill 7, in strijd is met het Handvest van Rechten en Vrijheden.
De provincie is het daar niet mee eens.
Een kernpunt dat de rechtbank zal bespreken, is of de nieuwe wet zijn doel heeft bereikt door de patiëntenstroom te verbeteren. Documenten die bij de rechtbank zijn ingediend, onthullen dat de twee partijen tot verschillende conclusies zijn gekomen over die vraag.
De regering van premier Doug Ford heeft wetsvoorstel 7 in september 2022 binnen enkele dagen door de wetgevende macht gejaagd, zonder dat daarbij openbare hoorzittingen nodig waren.
De wet staat plaatsingscoördinatoren in ziekenhuizen toe om zonder toestemming een verpleeghuis te kiezen voor een patiënt die door een arts is beoordeeld als patiënt die een ‘alternatieve zorg’ (ALC) nodig heeft.
Ze kunnen ook de gezondheidsinformatie van de patiënt zonder toestemming delen met dergelijke tehuizen. Patiënten kunnen ook naar verpleeghuizen worden gestuurd tot 70 kilometer van hun voorkeursplek in het zuiden van Ontario en tot 150 kilometer verderop in het noorden van Ontario. De wet wekte verontwaardiging op onder senioren.
In het bij de rechtbank ingediende factum zeggen de organisaties die zich verzetten tegen Bill 7 dat het niet het beoogde effect heeft gehad van het verminderen van het aantal zogenaamde ALC-patiënten. Ze wijzen op overheidsgegevens van Ontario Health die laten zien dat het aantal van deze patiënten in werkelijkheid met 30 procent is toegenomen in meer dan een jaar nadat de wet van kracht werd.
Uit de gerechtelijke documenten blijkt dat er eind januari ongeveer 2.300 ontslagen patiënten in het ziekenhuis wachtten op een plek in een verpleeghuis.
“Het bewijsmateriaal weerlegt de bewering dat wetsvoorstel 7 de overgang van het ziekenhuis naar het overgrote deel van de ALC-LTC-patiënten daadwerkelijk heeft versneld”, stellen de organisaties.
De belangrijkste reden voor de knelpunten is niet de schuld van de patiënt, zeggen ze.
“De belangrijkste oorzaak van vertraging bij de overgang vanuit het ziekenhuis is simpelweg het gebrek aan bedden voor langdurige zorg, zoals blijkt uit de zeer lange wachtlijsten voor opnames, met name voor tehuizen die betere en meer geschikte zorg bieden”, schreven de organisaties.
Omdat de wet ineffectief is, beweren ze, is het willekeurig. Ze zeggen dat de wet moet worden afgeschaft.
Ontario stelt dat het toegenomen aantal patiënten met zogenoemde ALC niet bewijst dat de wet niet effectief is, maar dat het te wijten is aan een sterke bevolkingsgroei.
De provincie wijst ook op bewijsmateriaal van verschillende ziekenhuisbestuurders die de wet steunen en zeggen dat de patiëntenstroom hierdoor is toegenomen.
Sommige ziekenhuisleiders noemen vooruitgang
Trillium Health Partners, dat twee grote ziekenhuizen in Mississauga runt, zei dat de wet heeft geholpen om 240 ALC-patiënten in de afgelopen drie maanden naar verpleeghuizen te verplaatsen.
“Zonder wetsvoorstel 7 verwacht ik dat de patiëntenstroom zal afnemen, omdat meer acute bedden worden ingenomen door patiënten die geen acute zorg nodig hebben. Hierdoor zullen meer patiënten moeten wachten op een bed”, aldus Scott Jarrett, operationeel directeur van Trillium, in een beëdigde verklaring.
Andere ziekenhuisleiders noemden soortgelijke vooruitgang.
Het Advocacy Centre en de Ontario Health Coalition stellen ook dat de wet vooral gericht is op senioren met een slechte geestelijke en lichamelijke gezondheid. Deze mensen worden hierdoor beroofd van hun mogelijkheid om te kiezen waar ze willen wonen en hoe hun medische informatie wordt gedeeld.
Meer dan 80 procent van de ALC-patiënten is 65 jaar of ouder en de overgrote meerderheid leeft met ongeneeslijke aandoeningen die gewoonlijk met leeftijd worden geassocieerd. De wet, zo stellen ze, belemmert het recht op leven, vrijheid en veiligheid van het Handvest.
“Wetsvoorstel 7 schendt de vrijheidsrechten van ALC-LTC-patiënten door hen hun persoonlijke autonomie met betrekking tot hun medische behandeling en gezondheidszorg te ontnemen”, betogen de organisaties.
“Simpel gezegd ontneemt wetsvoorstel 7 ALC-LTC-patiënten duidelijk de fundamentele rechten op geïnformeerde toestemming over waar zij waarschijnlijk hun laatste dagen zullen doorbrengen en op de bescherming van hun persoonlijke gezondheidsinformatie.”
Tekort aan ziekenhuis- en LTC-bedden
Waar beide partijen het over eens zijn, is dat er niet genoeg ziekenhuis- of langdurige zorgbedden zijn in Ontario. Terwijl de provincie meer ziekenhuizen bouwt en de bouw van tientallen verpleeghuizen stimuleert, is er lang niet genoeg aanbod om aan de vraag te voldoen, aldus de documenten.
Volgens provinciale advocaten is de wet nodig om bedden vrij te maken voor patiënten die naar het ziekenhuis moeten.
“Het doel van een ziekenhuisbed is niet om te dienen als wachtruimte voor (langdurige) thuisopname”, aldus de provincie.
De provincie stelt dat patiënten geen Charterrecht hebben om na ontslag gratis in een ziekenhuis te wonen. De wet discrimineert ook niet op basis van leeftijd of handicap, zegt ze.
“Wetsvoorstel 7 schendt niemands rechten uit het Handvest”, schreven provinciale advocaten.
Op 31 januari 2024 waren er 2.243 ALC-patiënten die wachtten op een plek in een verpleeghuis. Zij hadden in totaal bijna 200.000 dagen in ziekenhuisbedden doorgebracht, aldus de provincie.
Het Handvest biedt geen bescherming tegen het delen van privé-gezondheidsinformatie, betogen provinciale juristen. Zij wijzen daarbij op diverse andere wetten die bepalen hoe persoonlijke gezondheidsinformatie gedeeld kan worden, ook op bevel van de rechtbank.
De provincie zei ook dat de wet patiënten niet dwingt om naar een bepaald verpleeghuis te gaan. De patiënt kan zo’n plaatsing weigeren.
“Voor een ALC-patiënt die weigert het ziekenhuis te verlaten ondanks dat hij is ontslagen, is de consequentie puur economisch: hij moet een deel van de kosten betalen van het door de overheid gefinancierde ziekenhuisbed dat hij heeft gekozen”, aldus de provincie.
5 mensen aangeklaagd op grond van de wet: kantoor van de minister van Volksgezondheid
De organisaties zeggen dat de dreiging van een boete van $ 400 per dag ‘dwingend’ is, terwijl de provincie beweert dat het een ‘afschrikmiddel’ is voor patiënten in een poging hen te laten instemmen met een overplaatsing naar een tehuis dat ze niet zelf hebben uitgekozen.
Volgens het kantoor van de minister van Volksgezondheid zijn er slechts vijf mensen aangeklaagd op grond van de wet.
De dreiging van een boete weerhield Ruth Poupards familie niet. Michele Campeau, die volmacht heeft voor haar 83-jarige moeder, weigerde de pogingen van een ziekenhuis om haar te dwingen naar een verzorgingstehuis te gaan dat ze haatte in Windsor. Campeau zei dat de voordeur niet op slot was, dus ze liep er meteen naar binnen, maar zag dat het er smerig was en dat er weinig personeel was. Ze liep weer naar buiten en besloot dat het niet de plek was voor haar moeder.
Hotel-Dieu Grace Healthcare begon de familie $ 400 per dag te rekenen en ze eindigden met een rekening van $ 26.000 in het voorjaar, die Campeau weigerde te betalen. Poupard eindigde in haar eerste keus voor een verpleeghuis.
Medio september was er nog niemand langsgekomen om het geld op te halen, aldus Campeau.
“Ik zou anderen willen aanmoedigen om terug te vechten, want uiteindelijk is vechten meer waard dan je dierbare in een vreselijke situatie brengen”, aldus Campeau.
