Britse obligatierendementen stijgen naar hoogtepunten van meerdere decennia: is dit een nieuw ’truss-moment’?
De rente op staatsobligaties in Groot-Brittannië bereikte een recordhoogte in tientallen jaren, met een tienjaarsrente van 4,90% en een dertigjaarsrente van 5,40%. Het pond zakte naar het laagste punt in veertien maanden. Analisten debatteren over de vraag of dit een nieuw ‘Truss-moment’ is of een tijdelijke turbulentie veroorzaakt door inflatie en begrotingszorgen.
De rendementen op Britse staatsobligaties zijn gestegen naar niveaus die in tientallen jaren niet meer zijn gezien, waarbij 10-jaars staatsobligaties donderdag 4,90% bereikten – het hoogste sinds juli 2008 – en de 30-jaarsrente steeg naar 5,40%, een piek die voor het laatst werd opgetekend in augustus 1998. Het pond daalde ook naar het laagste punt in 14 maanden ten opzichte van de dollar, en daalde onder de $1,23.
Terwijl sommigen parallellen trekken met de marktpaniek tijdens het kortstondige premierschap van Liz Truss, blijven analisten verdeeld over de vraag of deze episode een bredere crisis of een voorbijgaande storm aanduidt.
In een donderdag gedeelde notitie zei BBVA-analist Alejandro Cuadrado: “Kapitaalstromen stromen uit het VK, waardoor de obligatierente hoger wordt en het pond lager. De huidige situatie zou een ‘mini Truss-moment’ kunnen worden als de begrotingszorgen aanhouden.”
Wat drijft de uitverkoop op de Britse obligatiemarkt?
De Britse obligatiemarkt staat onder druk door een mix van mondiale en binnenlandse factoren.
De stijgende inflatie, hogere begrotingsuitgaven en een wereldwijde uitverkoop van obligaties hebben allemaal bijgedragen aan hogere rendementen.
Vooral de 30-jarige staatsobligatie is zwaar getroffen, als gevolg van de zorgen van beleggers over de inflatierisico’s op de lange termijn en de houdbaarheid van de Britse overheidsfinanciën.
Bovendien is het Britse pond onder aanzienlijke druk komen te staan. Het daalde tot onder de $1,23 en bereikte daarmee het laagste punt in veertien maanden ten opzichte van de dollar.
Analist Chris Turner van ING Groep zei: “De markt voor staatsobligaties is de achilleshiel gebleken voor longposities in het Britse pond. De recente verruiming van de spreads op staatsobligaties heeft beleggers ertoe aangezet om hun overwogen posities in Britse ponden terug te dringen.”
Ook de mondiale achtergrond speelt een sleutelrol.
Aan de andere kant van de Atlantische Oceaan zijn de rendementen op Amerikaanse staatsobligaties scherp gestegen nu de markten de komende regering van Donald Trump verteren. Zijn beloften om verregaande tarieven op te leggen en belastingverlagingen door te voeren hebben de angst voor inflatiedruk en stijgende tekorten doen toenemen.
De situatie in Groot-Brittannië houdt ook verband met de ontwikkelingen in de Verenigde Staten, waar de rente op staatsobligaties enorm is gestegen doordat de markten de komende regering van Donald Trump hebben verwerkt.
Zijn beloften om de universele tarieven te verhogen – tot 60% voor China en 10-20% voor andere landen – en ingrijpende belastingverlagingen door te voeren hebben de angst voor inflatiedruk en stijgende tekorten aangewakkerd.
De rente op 30-jarige Amerikaanse staatsobligaties schommelt met 4,95% rond het hoogste niveau sinds 2007.
Is dit weer een ‘Truss-moment’?
De stijging van de rente op Britse staatsobligaties heeft onvermijdelijk vergelijkingen opgeleverd met het ‘Truss-moment’ van september 2022, toen niet-gefinancierde belastingverlagingen tijdens het korte premierschap van Liz Truss een scherpe uitverkoop van staatsobligaties teweegbrachten en de Bank of England (BoE) dwongen in te grijpen.
Deze keer verschilt de situatie echter op een aantal belangrijke punten.
Hoewel de snelle stijging van de rente tot alarm heeft geleid, zijn analisten van mening dat de marktstress minder acuut is.
“In tegenstelling tot de onrust in de Truss is de beweging van vandaag geleidelijker, wat een spiraal van hogere rentes op staatsobligaties zou moeten voorkomen”, aldus Turner.
“De vraag van buitenlandse kopers blijft sterk, waardoor het risico op een herhaling van de liquiditeitscrisis onder pensioenfondsen in 2022 kleiner wordt.”
Dat gezegd hebbende, blijven sommige onderliggende factoren vergelijkbaar. De aanhoudende inflatie en de overheidsuitgaven blijven het beleggerssentiment drukken, terwijl Fitch Ratings onlangs “aanzienlijke onzekerheid” op de Britse huizenmarkt signaleerde, wat de onrust op de markt nog verder aanwakkerde.
Mondiale obligatiestress: waarom houdt de eurozone stand?
Hoewel de Britse en Amerikaanse obligatiemarkten zwaar zijn getroffen, heeft de eurozone soortgelijke onrust grotendeels vermeden.
De rente op Duitse staatsobligaties is gestegen, maar blijft binnen de bandbreedte van twee jaar, terwijl de rente op Italiaanse en Spaanse staatsobligaties weinig beweging heeft gekend.
De Franse rente is echter gestegen naar het hoogste niveau sinds oktober 2023, als gevolg van enige druk.
Voorlopig blijft de eurozone geïsoleerd van de spanningen op de mondiale obligatiemarkten, deels dankzij de gematigder inflatiedruk en de verwachtingen van een tragere economische groei in 2025, die de Europese Centrale Bank speelruimte zouden kunnen geven om de rente verder te verlagen.
“Het herstel van de totale inflatie werd grotendeels veroorzaakt door energie, waarbij zowel de lagere basis van vorig jaar als de recente zwakte van de euro bijdroegen aan hogere benzineprijzen”, aldus Bill Diviney, analist bij ABN Amro. Diviney voegde er echter aan toe: “We verwachten dat de totale inflatie vanaf februari weer zal dalen naarmate de energiebasiseffecten vervagen, waarbij de doelstelling van 2% naar verwachting in april duurzaam zal worden bereikt.”
ABN Amro verwacht verdere renteverlagingen van de Europese Centrale Bank (ECB), waaronder een verlaging met 25 basispunten tijdens de vergadering van de Raad van Bestuur op 30 januari, waardoor de depositorente zou worden verlaagd naar 2,75%.
Wat is de toekomst voor de rente op Britse ponden en staatsobligaties?
Het pond blijft kwetsbaar nu beleggers zijn traject opnieuw beoordelen, waarbij ING-analisten wijzen op een sterke dollar, gedreven door de economische agenda van de regering-Trump. Terwijl GBP/USD verder zou kunnen dalen naar $1,2250, lijkt een daling naar $1,20 minder waarschijnlijk.
De BoE staat ondertussen voor een uitdagende evenwichtsoefening. De markten prijzen drie renteverlagingen van 25 basispunten tegen het einde van het jaar in, waarbij de SONIA forward van december een eindrente van 4% suggereert. De aanhoudende inflatie compliceert echter de argumenten voor monetaire versoepeling.
Vooruitkijkend zien analisten beperkte ruimte voor extra stijgingen van de rente op staatsobligaties.
“De hardnekkige inflatie, de overheidsuitgaven en hogere Amerikaanse rentetarieven zullen de Britse rente onder opwaartse druk houden”, aldus Turner. “De onderliggende fundamentele factoren wijzen er echter op dat steile uitverkoop van het staatsrisico onwaarschijnlijk is.”